November

Tuinkalender: november (slachtmaand) 
Wat kunnen we deze maand allemaal in orde brengen?

Siertuin - plantenborders:

• De dagen worden korter en kouder met toenemende kans op strenge (grond)vorst. Vaste planten en heesters die vorstgevoelig zijn zoals de Gunnera, fijnbladige Agapanthus, bananenplanten, Albizia, eucalyptus,... zo goed als mogelijk beschermen tegen de vorst
• Groenblijvende bomen en heesters blijven gedurende de winter water verdampen (zeker bij een felle winterzon). Hierdoor kunnen rododendron, droogteschade (verbranding) oplopen. Ze verdampen water terwijl hun bevroren wortelkluit geen water kan opnemen. Gevolg is dat de bladeren uitdrogen. Dit kun je voorkomen door ze flink water te geven en door hun bladeren van de zon af te schermen met vliesdoek.
• Bomen en struiken kunnen nu worden aangeplant en verplant. Probeer bij het verplanten een zo groot mogelijke plantkluit te behouden. Bij de grotere bomen kan men eventueel een boompaal gebruiken om de stam aan vast te binden. Op deze wijze kan de boom zich inwortelen en verankeren in de bodem zodat hij stevig vast komt te staan.
• Bladverliezende bomen en struiken kunnen al worden gesnoeid en geleid.
• Deze maand kun je nog houtachtige winterstek nemen van allerlei heesters. Dit is een gemakkelijke manier om vlot sierheesters te vermeerderen.
• Rozen planten kan vanaf half oktober tot half april en dat bij niet vriezend weer. Rozen plant je steeds op een zonnige en winderige standplaats. Rozen zijn nu eenmaal zonnekloppers en de wind zal ze vrij houden van de bladluizen. Waar er voorheen reeds rozen stonden zullen nieuwe planten niet gedijen. Daarom kun je de grond best uitgraven en vervangen door nieuwe.
• Zorg ervoor dat de lange takken van allerlei klimrozen en andere klimplanten tijdig worden aangebonden vooraleer ze gebroken worden door de wind.

• Heide en rododendrons planten op een zure bodem. Bij het planten kan men wat turf doorheen het plantgat mengen.
• Snoeiafval van vaste planten en slordige siergrassen kan op de compost. Laat ook enkele takken staan als wintersilhouet. De dode en uitgebloeide takken van Sedums, Monarda's, siergrassen, Phlomis, Eupatoriums,... zullen voor heel wat winterse tuinsfeer zorgen als ze mooi door de mist berijmd zijn.
• Rotsplanten beschermen tegen teveel regen. Zorg voor een goede afwatering en verwijder de laatste onkruiden en afgevallen bladeren.
• De afgevallen bladeren die op uw groenblijvende bodembedekkers liggen zorgen ervoor dat de planten er onder een te kort krijgen aan licht. Verwijder de bladeren en doe ze op de composthoop of maak er bladaarde van.
• Verwijder sneeuw van takken die teveel doorbuigen. (vooral bij coniferen)
• Wortelstekken nemen van vaste planten kan vanaf nu tot aan het einde van de winter.
• Scheuren van vaste planten begin van de maand zodat de planten nog kunnen inwortelen.
• Deze maand hebben we naast de prachtige herfstverkleuring ook nog bloei van vaste planten zoals asters, zilverkaars (Cimicifuga), chrysanten, nerines, siergrassen,.. 
  Bij de heesters krijgen we geur en kleur van de Viburnum bodnantense en een hele winter bloemen van de Prunus subhirtella 'Autumnalis'. 
  Winterse bessen zijn dan weer terug te vinden op onder meer de vuurdoorn (Pyracantha), Callicarpa, Euonymus, hulst,...
• Dode takken kan men nu gemakkelijk uit de struiken en de bomen verwijderen. Deze kan men versnipperen en de houtsnippers kunnen dan terug onder de bomen worden aangebracht. Indien de gesnoeide takken in een uithoek van de tuin op een hoop worden gelegd zullen deze dienst doen als egelhuisje. Zie: 'Egelhuisje maken' Hierbij zie je stap voor stap hoe je zelf een egelhuis kan maken. Wil je er eentje, maar zie je het niet echt zitten er zelf eentje in elkaar te steken, dan kun je er in onze webwinkel verschillende modellen terug vinden: egelhuis
• Balkonbakken, vazen en bloempotten afwassen en opbergen. Potten die buiten blijven beschermen tegen de vorst. Dit kan door ze aan de binnenkant voor het opvullen met de potgrond langs de wand in te bekleden met noppenfolie of langs de buitenkant met jutedoeken. Indien mogelijk zorg er dan voor dat de potten niet rechtstreeks met de ondergrond in contact komen. Leg er bv. een plaatje piepschuim onder zodat de grondvorst niet rechtstreeks in de pot kan doordringen.
• Bloembakken heropvullen met winterbeplanting.
• Nu het rustiger wordt is het de ideale periode voor het herstellen of plaatsen van schuttingen, pergola,rozenboog, tuinhuisje,...
• Aanleggen van paden en terrassen.
• Tuinmeubels binnen brengen en schoonmaken.
• Na de laatste maaibeurt de grasmaaier binnen steken voor zijn winteronderhoud. Hetzelfde geldt dan ook voor de motorheggenschaar, de grastrimmer, bosmaaier,...
• Bestel tijdig enkele zaadcatalogen zodat je tijdens de lange winteravonden gezellig kunt kiezen. Als je je bestelling tijdig kunt doorgeven heb je trouwens meer kans dat alles nog voorradig is.
• Om de komende wintermaanden toch wat leven in de tuin te brengen, kun je de vogels in de tuin van voer en drinken voorzien.
• Hang nu de vogelkastjes tevoorschijn, zodat de vogels er tijdig aan wennen. Doe dit op minstens 1,5 tot 2 meter hoogte zodat de katten er niet aan kunnen. Het oude nestmateriaal van de vogelhuisjes die dit jaar bewoond werden mag verwijderd worden. Zo verwijder je eventuele aanwezige parasieten. Door de kastjes tijdig te reinigen zullen de vogels ze 's winters als slaaphuisje gebruiken en heb je door de gewenning meer kans op bewoning volgend voorjaar.

Bloembollen en -knollen:

• Plant tulpen, Oosterse sterhyacint (Scilla's), voorjaarsanemonen. Dek ze eventueel wat af met een laagje bladeren zodat de bodem minder snel afkoelt.
• De reeds gerooide dahliaknollen, gladiolen, begoniaknollen,... die weggeborgen staan eens  op rotten, schimmels of op muizenvraat.

Gazon:

• Maai in november uw gazon voor de laatste keer. Doe dit als het niet vriest. Daarna kan de grasmaaier weg voor het jaarlijkse onderhoud.
• Mits het niet te nat of te koud is met aanhoudende nachtvorst, kun je deze maand nog graszodes leggen.
• Bij vorst of bij na weer niet op het gazon lopen.
• Wie dat wenst kan nu nog krokussen in zijn gazon steken. Je plant ze best uit in groepjes.
• Gazon vrij maken van de laatste afgevallen bladeren zodat het gras niet kan verstikken. De bladeren kan men gebruiken om bladaarde mee te maken. Dit kan op een apart composthoopje met enkel bladeren maar men kan ze ook nat maken en in een plastiek steken. Na een jaar zal men in beide gevallen over bladcompost kunnen beschikken.

Vijver:

• De vijverbeplanting terug knippen zodat afgestorven stengels en bladeren niet meer in de vijver kunnen terecht komen.
• Houten watertonnen leegmaken vooraleer ze stuk vriezen.
• Vis de afgevallen bladeren regelmatig uit de vijver.
• Afgestorven rietstengels of biezen kun je in de winter best laten staan. De holle stengels fungeren als rietjes en zorgen ervoor dat er toch zuurstof in de vijver komt als deze dichtgevroren is.
• Houten tonnen en zinken kuipen ledigen en binnen brengen vooraleer ze door ijsuitzetting  stuk vriezen.

Weerspreuken voor de maand november (slachtmaand (de dagen korten met 01h25)

• Als het in november 's morgens broeit wis dat het 's avonds loeit.
• Donder in november laat een goed jaar verhopen.
• Geeft Allerheiligen zonneschijn dan zal het spoedig winter zijn.
• Allerzielen zonder vuur spaart geen brandhout uit de schuur.
• November warm en fijn 't zal een harde winter zijn.
• De velden geschoren, de winter geboren.
• Zwaait de winter in november al zijn staf, zijn rijk zal vinden vlug zijn graf.
• Is op Sint Maarten nog loof aan de bomen zo moogt ge van een strenge winter dromen.
• Wie houdt van de wind, november mint.
• Na helder weer en sombere mist heeft zeker ook nog vorst in de kist.
• Brengt Sinte Maarten zonneschijn 't zal een koude winter zijn.